Με την αύξηση της αστικής πυκνότητας και τη μείωση της διαθεσιμότητας γης, το φαινόμενο κατακόρυφης φύτευσης έχει ενταθεί στις πόλεις σε όλο τον κόσμο. Παρόμοια με την ανάπτυξη των κτιρίων σε ύψος, επιδιώκεται η δυνατότητα εγκατάστασης κατακόρυφης βλάστησης σε αστικές περιοχές. Οι κάθετοι κήποι, τα αγροκτήματα και τα δάση και τα φυτεμένα δώματα είναι μερικές από τις πολλές δυνατότητες κατακόρυφης καλλιέργειας των φυτών, καθεμία με τα μοναδικά χαρακτηριστικά και τις ιδιαίτερες επιπτώσεις της στην πόλη και τους κατοίκους της.
Σε πόλεις με περιορισμένα διαθέσιμα οικόπεδα, όπως το Τόκιο και η Νέα Υόρκη, κάθετες φυτεύσεις και πράσινες στέγες πολλαπλασιάζονται για να επωφεληθούν από αυτούς τους αχρησιμοποίητους χώρους, για παραγωγή τροφίμων και να συμβάλουν στην επισιτιστική ασφάλεια. Στη Νέα Υόρκη, πάνω από 36 τόνοι βιολογικών λαχανικών καλλιεργούνται πάνω στα κτίρια κάθε χρόνο σε ένα σύστημα που όχι μόνο παράγει τροφή, αλλά επίσης βοηθά στην αποτροπή της πρόσβασης πολλών ρύπων στα ποτάμια της πόλης. Εν τω μεταξύ, στην πρωτεύουσα της Ιαπωνίας, το έργο Sorado Farm έχει χτίσει οπωρώνες ανοιχτούς στο κοινό στις στέγες των σιδηροδρομικών σταθμών και ένα κτίριο γραφείων έχει μετατρέψει την πρόσοψή του σε κάθετο αγρόκτημα.
Τέτοια έργα είναι παραδείγματα για τον τρόπο καλλιέργειας διαφορετικών ειδών φυτών με διαφορετικούς τρόπους από το να αναπτύσσονται απευθείας στο έδαφος. Αν και η κάθετη φύτευση μπορεί να λαμβάνει διαφορετικές συνθέσεις ανάλογα με τη δομή, το είδος και το πλαίσιο στο οποίο εισάγεται, όλες αυτές οι λύσεις έχουν ως κοινό τη βελτιστοποίηση των ανοιχτών χώρων πρασίνου - παρόλο που καταλαμβάνουν όσο το δυνατόν λιγότερο οριζόντιο χώρο. Υπό αυτήν την έννοια, οι επιπτώσεις των φυτών στις πόλεις, οι οποίες είναι ήδη ευρέως αναγνωρισμένες, αποκτούν μια νέα διάσταση μέσω της κάθετης. Αυτές οι εναλλακτικές μέθοδοι καλλιέργειας χρησιμοποιούνται για τη μείωση των νησιών θερμότητας, την αύξηση της βιοποικιλότητας, την προώθηση της επισιτιστικής ασφάλειας, τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και τη μείωση των εκπομπών CO2, μεταξύ πολλών άλλων θετικών.
Τα «κατακόρυφα δάση» είναι ένα άλλο παράδειγμα κατακόρυφης φύτευσης, όπου τα φυτά καλλιεργούνται κατά μήκος του ύψους του κτιρίου και έχουν γίνει όλο και πιο δημοφιλή και επιτυχημένα, επιτυγχάνοντας διεθνείς σφραγίδες βιωσιμότητας και καινοτομίας. Το Bosco Verticale (2014), ένα έργο από το ιταλικό γραφείο Boeri Studio στο Μιλάνο, θεωρείται το πρώτο κατακόρυφο δάσος που χτίστηκε στον κόσμο και έχει ήδη βραβευτεί από τα Deutschen Architekturmuseums με το Διεθνές Βραβείο Highrise (2014) και από το Council for Tall Buildings and Urban Habitat (CTBUH) ως το καλύτερο ψηλό κτίριο στον κόσμο (2015).
Εκτός από τα οφέλη των φυτών για τους εσωτερικούς χώρους του κτιρίου και την πόλη εν γένει, η Bosco Verticale ξεχωρίζει επίσης για την ποικιλία των χρωμάτων των φύλλων σε όλη τη διάρκεια του έτους, με αποτέλεσμα ένα πολύ μοναδικό οπτικό αποτέλεσμα.
Ωστόσο, παρά τα πλεονεκτήματα της χρήσης κατακόρυφων κήπων, μερικά από τα κύρια οφέλη που μπορούν να φέρουν οι χώροι πρασίνου στις πόλεις - όπως η αποστράγγιση του εδάφους, η μείωση του κινδύνου κατολισθήσεων και η παροχή σκιασμένων περιοχών - χάνονται απομακρύνοντάς τα από το έδαφος. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η κάθετη φύτευση δεν πρέπει να εφαρμόζεται ή να ενθαρρύνεται, αλλά ότι δεν αρκεί να προωθήσει περαιτέρω οφέλη και να κάνει τις πόλεις «πιο πράσινες» με την ευρύτερη έννοια του όρου.
Ο αρχιτέκτονας Lloyd Alter επισημαίνει ότι αυτό το μοντέλο φύτευσης μπορεί να επηρεάσει την υγεία των δέντρων, λόγω των καιρικών συνθηκών σε μεγάλα ύψη και της περιστασιακής έλλειψης χώρου για ανάπτυξη ριζών. Για αυτούς τους λόγους, αυτή η πρακτική πρέπει να μελετηθεί προσεκτικά, με κατάλληλες δομές για να υποστηρίξει το βάρος και να παρέχει περιθώρια ανάπτυξης.
Αντιπροσωπεύοντας τα τρία τέταρτα των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα στον κόσμο, τα αστικά κέντρα πρέπει ασφαλώς να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στον πλανήτη. Πολλοί αρχιτέκτονες και πολεοδόμοι χρησιμοποιούν την κάθετη φύτευση ως εναλλακτική λύση για την προώθηση περισσότερων χώρων πρασίνου στις πόλεις. Υπό αυτήν την έννοια, η κατακόρυφη φύτευση μπορεί να είναι ένας καλός τρόπος για την παροχή πρασίνου στο δομημένο περιβάλλον και τη βελτιστοποίηση της παραγωγής των φυτών, αλλά δεν αντικαθιστά τα πλεονεκτήματα και τα οφέλη των αστικών χώρων πρασίνου στο έδαφος.
Πηγή άρθρου & εικόνων: